Қадим Мовароуннаҳр ўлкаси илм-фан ва маърифатнинг, шу билан
бирага санъат, маданият ва меъморчиликнинг ҳам манбаи бўлган. Шу сабаб
ҳам “Самарқанд рўйи замининг энг гўзал юрти, Бухора эса, ислом дининг
қувват берувчи шаҳри” деган ҳаққоний бир ибора пайдо бўлган. Икки дарё
ўрталигида жойлашган ушбу дарёнинг билим булоғи эканлигини олдин ҳам,
ҳозирда ҳам Шарқ ва Ғарб тан олган ва тан олмоқда. Лекин афсуски,
йигирманчи асрнинг охирги ўн йиллигига қадар-Собиқ Иттифоқ даврида
алломаларимиз номлари яширилди, “Сизлар саводсиз халқсизлар”-деган
тамға босилди.