«Электротехниканинг назарий асослари» фанидан хисоб-график ишларини бажариш учун услубий кўрсатмалар.

Инсоният бир неча юз йиллар мобайнида хар-хил ходисаларни ўргана бориб, бизни атрофимизни ўраб турган биздан ташқари мухитдан шундай хулосаларни ўзиларига олдиларки, бизни ўраб турган биздан ташқари барча нарсалар кўриниши, тузулиши қандай бўлишлигидан қатий назар улар энг содда элементлардан – атом- лардан тузилган бўлади.

Elеktrotеxnika fanining rivojlantirishga rus olimlari va muqandislari katta qissa qo`shdilar. Elеktr xodisalarini o`rganish 1650 yilda birinchi elеktr mashinasini yaratilishidan boshlandi. 1785 yilda Kulon tomonidan elеktr zaryadla-rining o`zaro ta`siri qonunini yaratildi. Kuchlanishning birinchi elеktro kimyoviy manbaasini o`rganish 1799 yilda A.Volta tomonidan yaratilgan davrdan boshlandi.

“Qutadg`u bilig” asarida notiqlik san`ati va nutq odobi masalalari” mavzuidagi bitiruv-malakaviy ishda tadqiqotchi tomonidan asardagi notiqlik san`ati va nutq odobi masalalarini atroflicha yoritishga harakat qilingan

Mamlakatimiz mustaqillikka erishgan dastlabki davrlardanoq jahon tsivilizatsiyasi taraqqiyotida muhim ahamiyatga ega bo`lgan milliy ma`naviyatimiz asosida kelajagi buyuk davlat barpo etish bosh maqsad qilib belgilandi. Buyuk maqsadga erishishda asosiy e`tiborni yosh avlodni barkamol, ma`naviy va jismonan sog`lom, yuqori malakali kasb egasi qilib tarbiyalashga qaratilgani esa, milliy an`analarimiz mentalitetimizning o`ziga xos tarzda ifodalanishidir. Prezident I.A.Karimov tomonidan taklif etilgan va izchil amalga oshirib borilayotgan Kadrlar tayyorlar milliy dasturi bugungi kunda jahon miqyosida e`tirof etildi va o`zining dastlabki natijalarini bermoqda.

Texnologiya va dizayn elementlarini o’rgatish va texnologik tarbiya berishdan asosiy maqsad maktab o’quvchilarini ongli ravishda kasb egallashlarini ta’minlashdan iborat bo’lib, bu jarayon o’quvchining bo’lg’usi kasb faoliyati egasi sifatida shakllanishini nazarda tutadi hamda uning bozor iqtisodiyoti munosabatlariga moslashib o’z imkoniyatlariga mos kasbga moslashuviga ko’maklashadi. Asosiy e’tibor mexnat ta’limida o’quvchilarga texnologiya va dizayn elementlarini o’rgatish va texnologik tarbiya berish ishlarining xususiyatlari tahlili asosida tashkiliy pedagogik jixatlarini o’rganish, mazkur yo’nalishdagi ishlarni samarali tashkil etish yo’llarini aniqlash, umumiy o’rta ta’lim jarayonida ko’zda tutilgan ishlar mazmunini takomillashtirish vazifalarini hal qilish ko’zda tutilgan.

Mehnat ta`limi darslarida o`quvchilarni unumli mehnatga jalb etilishi beriladigan bilim, ko`nikma va malakalarni ongli yetkazilishini o`rgatishdan iborat. O`quvchilarning mehnat ta`limi jarayonida jismoniy rivojlanishi o`z aksini topishi uchun amaliy mashg`ulotlar jarayonidagi o`quvchilar faoliyati samaradorligi yanada orttirish zarur.

Bitiruv malakaviy ishi “Boshlang’ich sinf matematika darslaridagi masalalarni echishda komp’yuter texnologiyalardan foydalanish” deb nomlanib, boshlang’ich sinflarda matematika fanini o’qitishda zamonaviy komp’yuter texnolgiyalardan foydalanish uslubiyotini ishlab chiqishga bag’ishlangan

Bitiruv malakaviy ishi “Matematika darslarida geometrik elementlarini o’rgatishda komp’yuter texnologiyalardan foydalanish” mavzusida bo’lib, bugungi kunning dolzarb muammolardan biri ta’lim tizimida komp’yuter texnologiyalardan foydalanishga bag’ishlangan. Ushbu bitiruv malakaviy ishida boshlag’ich sinflarda matematika fanini o’qitishda geometriya elementlarini tushuntirish, dars jarayonida zamonaviya komp’yuter texnologiyalardan foydalanish uslullari kabi masalalarni ochib bеrish ko’zda tutilgan.

Bitiruv malakaviy ishi “Matematika darslarida geometrik elementlarini o’rgatishda komp’yuter texnologiyalardan foydalanish” mavzusida bo’lib, bugungi kunning dolzarb muammolardan biri ta’lim tizimida komp’yuter texnologiyalardan foydalanishga bag’ishlangan. Ushbu bitiruv malakaviy ishida boshlag’ich sinflarda matematika fanini o’qitishda geometriya elementlarini tushuntirish, dars jarayonida zamonaviya komp’yuter texnologiyalardan foydalanish uslullari kabi masalalarni ochib bеrish ko’zda tutilgan.

Bitiruv malakaviy ishida O’zbekiston shaharlari toponimikasi viloyatlar kesimida yoritilgan. Ma`lumki, toponimika yunoncha “topos” – “joy” va “onoma (yoki onima)” – “nom” so`zlaridan tarkib topgan bo`lib, shaharlar, qishloqlar, daryolar, ko`llar, tog`lar kabi geografik nomlarni, ularning kelib chiqishini, tarixini o`rganar ekan, bu fan tilshunoslarga ham, tarixchilarga ham boy ilmiy material beradi. Ushbu Bitiruv malakaviy ishida O’zbekiston shaharlari toponimikasi tarixiy ma’lumollar orqali ochib berishga xarakat qilingan.

Umumta’lim maktabida o’qitiladigan tasviriy san’at fanidan dars mashg’ulotlarida odam gavdasini chizishga ko’p vaqt ajratilmagani tufayli “Maxsus rasm” fanini o’qishga kirishayotgan o’quvchilarda hali odam qomati rasmini ishlash malakalari yetarli emas. Bu esa, ularning tanlagan sohalari bo’yicha yetuk mutaxassis bo’lib yetishishlarida qiyinchilik tug’diradi

Oldimizdagi eng asоsiy vazifa bu o’quvchi yoshlarni kоmil insоn qilib tarbiyalashning kоmpоnitlaridan biri mеhnat darslarida o’quvchilar yaratayotgan buyumlar dunyosining zamоn rivоjiga mоs, estеtik va tехnika taraqqiyotiga hamоhang tarzda tayyorlashga o’rgatishdir.

Umumta’lim maktabi mehnat ta’limi Davlat ta’lim standartiga binoan o’quvchilar mehnat jarayoni haqida dunyoqarashga, xalq xo’jaligi, ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish sohalari to’g’risida bilimlarga, buyumning texnologik xaritasini tayyorlash kabi bilim, ko’nikma va malakalarga ega bo’lishlari belgilab qo’yilgan.

Das Hauptziel der nationalen Idealogie in unabhängigen Uzbekistan ist die Erziehung der harmonish entwickelten Jugend. Dieses Ziel wurde vom Präsidenten der Republik Usbekistan zu Grunde der nationalen Ideologie gestellt. In seinem Buch „Starke Geitlichkeit ist unsiegbare Macht“ hat der Präsident große Aufmerksamkeit geschenkt auf die Rolle der Literatur und der Kunst bei der Erziehung der volkommenen Generation (I. Karimov. Yuksak ma’naviyat –yengilmas kuch. Toshkent. 2008 yil).

Der Präsident der Republik Usbekistan schenkte große Aufmerksamkeit bei der Erziehung der harmonisch entwikelten Jugend auf die Rolle der Literatur und Kunst (I.Karimov. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. Toshkent, ,,Ma’naviyat”, 2008). Außerdem stellte er vor die Hochschulen die Aufgabe, die Übersetzer auszubilden, die direckt aus dem Usbekischen in die Fremdsprachen übersetzen können. Um die Aufgabe zu erfüllen, muß man die hochqualisierten Fremdsprachenfachleute ausbilden, die auch über den literarischen Talent verfügen. In diesem Sinne hat diese Abschlußqualifitonsarbeit bestimmte praktische Rolle.

O’quvchilarni to’g’ridan-to’g’ri, obrazli aytganda quruqdan-quruq kasbga yo’llashga qaraganda ularni boy ma’naviy merosimiz, milliy qadriyatlarimiz, milliy o’zligimizni anglash orqali kasbga yo’naltirsak ishimizning samarasi yanada yuqori bo’ladi, deb hisoblaymiz. Oldimizga qo’yilgan vazifalarni amalga oshirish mavzuning dolzarbligini bildiradi

So’fi Оllоyor islоm dini va adabiyotimiz tarixidan munоsib o’rin оlgan ulkan ijоdkоrdir. So’fi Оllоyor nafaqat shоir yoki tariqat shayxi, balki u zоt shariat ilmlarining bilimdоni va targ’ibоtchisidir. So’fi Оllоyorning barcha asarlari insоniyatga haqiqiy islоmni tushuntirish, dinu diyonatga bоshlash, оdоb-axlоqni o’rgatish va sоf tasavvuf yo’lini tutishga qaratilgandir. XVII asrning ikkinchi yarmi va XVIII asrning bоshalarida yashab o’tgan So’fi Оllоyor arab, fоrs va o’zbek tillarida nоdir kitоblar yozib qоldirgan. Tarixga nazar tashalasak, o’zbek adabiyotining zabardast siymоlaridan biri zullisоnayn shоir, naqshbandiya tariqatining yirik namоyondasi So’fi Оllоyor ijоdi 1917 yilga qadar fоrsiy va turkiy tilda so’zlashuvchi har bir mo’min va musulmоn tоmоnidan e’zоzlanib, o’qib kelingan; ularga arabiy, fоrsiy va turkiy sharhlar bitilgan.

Ушбу битирув малакавий ишда озиқ-овқат саноатида иммобилланган ферментларни қўллаш учун инвертаза ва глюкоизомераза ферментларини хоссалари ва уларни бир бири билан таққослаш натижасида олинган маълумотлар ҳақида фикр юритилган.

Бизга малумки вино тайёрлашда ачитқилардан фойдаланилади. Узум шарбати ачитилиб вино олинади. Адабиетлардаги маълумотларга кўра (Абдуразакова С.Х., 1990), ачитқилар чекланган шароитда узлуксиз усулда культивациялаш жараёнида турли ферментлар (инвертаза, липаза, протеаза, эстераза) экзо холатда юкори миқдорда синтезланиши кузатилади. Шунинг учун биз иккита гидролитик ферментларни, инвертазани ва эстеразани, фаоллигини температураси чегараланган шароитларда кузатишни маўсад ўилиб қўйдик. Бу ишда инвертаза ва эстераза ферментларини активлигини бижғиш жараёнида кузатилди, нега деса бу ферментлар озиқ овқат саноатида кенг миқёсида ишлатилади.