Buyuk olimlar hayotidagi oddiy voqealar
1939 yilda 25 yoshli matematik Jorj Dansig Kaliforniya universitetida tahsil olardi. Bir kuni u statistika darsiga 20 daqiqa kechikib bordi. Jimgina kirib, stolga o‘tirdi. Mavzuni o‘tkazib yuborganini tushunib, doskaga yozilgan ikki vazifa shartlarini ko‘chirib oldi.
Uyida dars qilayotib, bugun darsga kechikkanidan uch marta afsuslandi. Vazifalar haqiqatan ham qiyin edi. Dansig ularni hal qilish uchun muhim bir narsani o‘tkazib yubordim, deb o‘ylardi. Ilojsizlikdan masalalarni hal kirishga kirishdi. Bir necha kunlik mashaqqatli mehnatdan so‘ng, u baribir bu masalalarni yechdi. Mamnun bo‘lib, professor yoniga borib, daftarini unga uzatdi.
Professor Yeji Neyman bu topshiriqni beixtiyor qabul qildi, lekin u talabalardan bunday masalani yechib kelish to‘g‘risidagi bergan topshirig‘ini eslay olmadi. Biroz vaqt o‘tgach, talaba daftarini tekshirib, hayratda qoldi. U haqiqatan ham ma’ruzalardan birining boshida talablarga ushbu ikki masala shartlarini aytib berganini esladi. Nafaqat professorning o‘zi, balki o‘sha davrning boshqa atoqli olimlari tomonidan hal etilmaydigan ikki masala shartlarini!
Biroq, Dansig ma’ruzaning bu ikki masala hal etilmasligi haqida gapirilgan qismini tinglamasdan qolgandi. Va ularni hal qildi.

***
Maks Plank fizika bo‘yicha Nobel mukofotini olgach, doiraviy sayohatga chiqdi va hamma joyda bir xil ma’ruza qilardi. Uning haydovchisi har doim zalda o‘tirar edi va matnni yodlab oldi. U boshlig‘iga hazil taklif qildi: “Ma’ruzalaringizni o‘zim o‘qib bersam, siz haydovchi kepkasini kiyib, zalda o‘tirsangiz”. Bu fikr Plankka yoqdi va u rozi bo‘ldi.
Haydovchi kvant mexanikasi to‘g‘risida ma’ruza o‘qiy boshladi. To‘satdan fizik professorlaridan biri savol berib qoldi. Haydovchi uni diqqat bilan tingladi va shunday dedi: “Shunday taraqqiy etib borayotgan shaharda mendan bunday oddiy savol so‘raladi, deb o‘ylamagan edim. Sizning ruxsatingiz bilan haydovchimdan bu savolga javob berishni so‘rayman”.

***
Raqamlar nazariyasi sohasidagi mutaxassis nemis matematiki Ernst Eduard Kummer arifmetika bilan jiddiy kelishmovchilikda edi. Bir kuni talabalarni o‘qitish paytida 7 ni 9 ga ko‘paytirish kerak edi. “Yetti karra to‘qqiz”, dedi Kummer, “Yettini to‘qqizga ko‘paytirsak… qancha bo‘ladi?”. “Oltmish bir” turtki berdi, talabalardan biri. Kummer taxtaga 61 raqamini yozdi.  “Janob, yetti karra to‘qqiz 66 bo‘ladi”, dedi ikkinchi talaba.
— Janoblar, deb javob berdi Kummer, — ikkalasidan birini tanlash kerak, yo 61 yo 66.

Bahora Muhammadiyeva tayyorladi.
***
Получив Нобелевскую премию по физике, Макс Планк отправился в кругосветное путешествие и везде читал одни и те же лекции. Его водитель всегда сидел в холле и запоминал текст. Он пошутил своему начальнику: «Если я сам буду читать ваши лекции, вы можете надеть водительскую кепку и сидеть в зале». Планку идея понравилась, и он согласился.
Водитель начал читать лекции по квантовой механике. Внезапно один из профессоров физики задал вопрос. Водитель внимательно выслушал и сказал: «Я никогда не думал, что мне зададут такой простой вопрос в таком развивающемся городе. С вашего разрешения прошу моего водителя ответить на этот вопрос».
***
Эрнст Эдуард Куммер, немецкий математик, специализирующийся на теории чисел, был в серьезных разногласиях с арифметикой. Однажды мне пришлось умножать 7 на 9, обучая студентов. — Семь раз девять, — сказал Куммер, — если семь умножить на девять… сколько? «Шестьдесят один», — мотивировал один из студентов. Куммер написал на доске число 61. «Сэр, семь раз девять — 66», — сказал второй студент.
«Господа, — ответил Куммер, — вы должны выбрать одно из двух: либо 61, либо 66.
Подготовила Бахора Мухаммадиева.
Источник: Zarnews.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:53:38
Qaysi qon guruhi vakillarining immuniteti kuchli bo‘ladi? Qaysi qon guruhi vakillarining immuniteti kuchli bo‘ladi?
Maktablarda “UPK” faoliyati tugatildi Maktablarda “UPK” faoliyati tugatildi
2022 yil imtihon javoblari 11-sinf imtihon javoblari 2022 yil imtihon javoblari 11-sinf imtihon javoblari
Kimyo fanidan electron darsliklar, kimyo kitoblari 7-11-sinf Kimyo fanidan electron darsliklar, kimyo kitoblari 7-11-sinf
“Til bilimdonlari” tanlovi boshlandi! “Til bilimdonlari” tanlovi boshlandi!
Yoz chillasida jaziramadan himoyalanish usullari Yoz chillasida jaziramadan himoyalanish usullari
Maxmur Koriziy. Maxmur Koriziy haqida ma’lumot. Tarjimai hol Maxmur Koriziy. Maxmur Koriziy haqida ma’lumot. Tarjimai hol
Oʻlmas Umarbekov hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol Oʻlmas Umarbekov hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol
Ona tili va adabiyot fanidan imtihon savollari 2022 9-11-sinf Ona tili va adabiyot fanidan imtihon savollari 2022 9-11-sinf
Qabul2022: Harbiy OTMlarga topshirgan abituriyentlar diqqatiga! Qabul2022: Harbiy OTMlarga topshirgan abituriyentlar diqqatiga!
O’zbekistondagi OTMlarning milliy reytingi e’lon qilindi O’zbekistondagi OTMlarning milliy reytingi e’lon qilindi
Davlat va huquq asoslari fanidan imtihon biletlari 8-sinf Davlat va huquq asoslari fanidan imtihon biletlari 8-sinf
Yaxshi odam kim? Yaxshi odam kim?
2021 akademik litseylar qabul kvotasi tasdiqlandi yuklab olish 2021 akademik litseylar qabul kvotasi tasdiqlandi yuklab olish
Xorijiy tillar metodbirlashma hujjatlari yuklab olish Xorijiy tillar metodbirlashma hujjatlari yuklab olish
Oliy ta’lim muassasasini qanday tanlash kerak? Oliy ta’lim muassasasini qanday tanlash kerak?
Koronavirus bilan to`liq emlanganlar soni ma`lum qilindi Koronavirus bilan to`liq emlanganlar soni ma`lum qilindi
Kontrakt uchun 10 foizlik chegirma haqida rasmiy ma’lumot berildi Kontrakt uchun 10 foizlik chegirma haqida rasmiy ma’lumot berildi
Amir Temur haqida multfilm tayyorlanmoqda Amir Temur haqida multfilm tayyorlanmoqda
Voyaga yetmagan qanday huquq va majburiyatlarga ega? Voyaga yetmagan qanday huquq va majburiyatlarga ega?