Nega matematikada noma’lum son "X" harfi bilan belgilanadi?
Hikoya IX asrda Xorazmda boshlangan. U yerda matematik al-Xorazmiy tenglamalar yechish fanining asosi — algebrani yaratgan.
Uning nomi arabcha «al-jabr» atamasidan kelib chiqqan bo’lib, belgini o’zgartirgan holda tenglama a’zosini chapdan o’ngga almashtirish ma’nosini anglatadi.
Al-Xorazmiy hali formuladan foydalanmagan va tenglamalarni so’z bilan yozardi. U noma’lum miqdorni «shey»(arabchadan «narsa») deb atagan. Masalan: 3ta «narsa» jami 15 bo’lsa, demak har 1 «narsa» 5ga teng deb e’tirof etadi.
XII asrda al-Xorazmiy kitoblari Ispaniyaga yetib keldi. U yerda noma’lum narsa “xei” deb yozila boshlandi. CHunki eski ispan tovushida SH harfi X harfi bilan yozilardi. Borib borib, xei so’zi, bir harf, x harfigacha qisqarib ketdi.
Dekart 1637 yilda nashr etilgan mashhur «Geometriya»ga aynan shu ispancha «x» harfini qo’shdi. Fransuz tilida bu xat «ks» deb o’qilgan va «iks» deb aytilgan.
Manba: Azon.uz
Удалить исходный текст
Начать перевод речи
Прослушать исходный текст
Использовано символов: 909 из 5 000.
Результаты перевода
История началась в девятом веке в Хорезме. Там математик аль-Хорезми создал основу науки о решении уравнений — алгебру.
Его название происходит от арабского термина «аль-джабр», что означает изменение члена уравнения слева направо путем изменения знака.
Аль-Хорезми еще не использовал формулы и писал уравнения словами. Неизвестную величину он назвал «шей» (от арабского «вещь»). Например, если 3 «вещи» равны всего 15, то каждая 1 «вещь» равна 5.
В двенадцатом веке книги аль-Хорезми прибыли в Испанию. Там было написано что-то неизвестное «хей». Потому что в старом испанском звуке буква SH писалась с буквой X. В конце концов, слово xei, буква, была сокращена до буквы x.
Декарт добавил испанскую букву «х» к знаменитой «Геометрии», опубликованной в 1637 году. Во французском языке эта буква читается как «x» и произносится как «ix».
Источник: Азон.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:47:53
Qabul 2022: Joriy yil bitiruvchilari diqqatiga! Qabul 2022: Joriy yil bitiruvchilari diqqatiga!
Sharq ertaklari turkumidan audio ertaklar to’plami Sharq ertaklari turkumidan audio ertaklar to’plami
Tishlar salomatligi uchun zararli va foydali mahsulotlar Tishlar salomatligi uchun zararli va foydali mahsulotlar
Sensor telefonlarining ko'zi ojiz insonlar ijtimoiy hayotidagi o'rni Sensor telefonlarining ko'zi ojiz insonlar ijtimoiy hayotidagi o'rni
1-avgustdan o’qituvchilaning oylik maoshi qancha bo’ldi? (To’liq jadval) 1-avgustdan o’qituvchilaning oylik maoshi qancha bo’ldi? (To’liq jadval)
XTV va Qobil Do’sov mojarosi yuzasidan Oliy sud bayonet berdi XTV va Qobil Do’sov mojarosi yuzasidan Oliy sud bayonet berdi
Audio topishmoqlar javobi bilan Audio topishmoqlar javobi bilan
Behbudiy o‘zbek tilini davlat tili sifatida tan olinishi uchun kurashganmidi? Behbudiy o‘zbek tilini davlat tili sifatida tan olinishi uchun kurashganmidi?
Yakka tartibda o’qitiladigan o’quvchilar uchun dars setkasi yangidan tasdiqlandi Yakka tartibda o’qitiladigan o’quvchilar uchun dars setkasi yangidan tasdiqlandi
"Eng yaxshi maqola" tanlovi g‘oliblari aniqlandi "Eng yaxshi maqola" tanlovi g‘oliblari aniqlandi
Pablo Neruda hayoti, faoliyati, asarlari, mukofotlari Pablo Neruda hayoti, faoliyati, asarlari, mukofotlari
Darsni qiziqtirib o‘tish. O‘qituvchi qiziqtirishga majburmi? Darsni qiziqtirib o‘tish. O‘qituvchi qiziqtirishga majburmi?
Abituriyent ruxsatnomasi qachon beriladi? Abituriyent ruxsatnomasi qachon beriladi?
Shoir Toʻlqin hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol Shoir Toʻlqin hayoti, ijodi, asarlari, faoliyati, tarjimai hol
В 2021 году будет построено жилье для 54 тысяч семей В 2021 году будет построено жилье для 54 тысяч семей
Matematika milliy sertifikat test savollari javobi bilan Matematika milliy sertifikat test savollari javobi bilan
Milliarderlardan tavsiyalar: muvaffaqiyatsizlik va qo‘rquvni yengish sirlari Milliarderlardan tavsiyalar: muvaffaqiyatsizlik va qo‘rquvni yengish sirlari
Maktab oshxonalarida bolalarga bepul ovqat berishni tashkillashtirish taklif qilinmoqda Maktab oshxonalarida bolalarga bepul ovqat berishni tashkillashtirish taklif qilinmoqda
Abdulla Sher haqida: hayoti, asarlari, faoliyati, tarjimai hol Abdulla Sher haqida: hayoti, asarlari, faoliyati, tarjimai hol
Yozning issiq kunlarida qanday ovqatlanish kerak? Muhim tavsiyalar Yozning issiq kunlarida qanday ovqatlanish kerak? Muhim tavsiyalar