Nega matematikada noma’lum son "X" harfi bilan belgilanadi?
Hikoya IX asrda Xorazmda boshlangan. U yerda matematik al-Xorazmiy tenglamalar yechish fanining asosi — algebrani yaratgan.
Uning nomi arabcha «al-jabr» atamasidan kelib chiqqan bo’lib, belgini o’zgartirgan holda tenglama a’zosini chapdan o’ngga almashtirish ma’nosini anglatadi.
Al-Xorazmiy hali formuladan foydalanmagan va tenglamalarni so’z bilan yozardi. U noma’lum miqdorni «shey»(arabchadan «narsa») deb atagan. Masalan: 3ta «narsa» jami 15 bo’lsa, demak har 1 «narsa» 5ga teng deb e’tirof etadi.
XII asrda al-Xorazmiy kitoblari Ispaniyaga yetib keldi. U yerda noma’lum narsa “xei” deb yozila boshlandi. CHunki eski ispan tovushida SH harfi X harfi bilan yozilardi. Borib borib, xei so’zi, bir harf, x harfigacha qisqarib ketdi.
Dekart 1637 yilda nashr etilgan mashhur «Geometriya»ga aynan shu ispancha «x» harfini qo’shdi. Fransuz tilida bu xat «ks» deb o’qilgan va «iks» deb aytilgan.
Manba: Azon.uz
Удалить исходный текст
Начать перевод речи
Прослушать исходный текст
Использовано символов: 909 из 5 000.
Результаты перевода
История началась в девятом веке в Хорезме. Там математик аль-Хорезми создал основу науки о решении уравнений — алгебру.
Его название происходит от арабского термина «аль-джабр», что означает изменение члена уравнения слева направо путем изменения знака.
Аль-Хорезми еще не использовал формулы и писал уравнения словами. Неизвестную величину он назвал «шей» (от арабского «вещь»). Например, если 3 «вещи» равны всего 15, то каждая 1 «вещь» равна 5.
В двенадцатом веке книги аль-Хорезми прибыли в Испанию. Там было написано что-то неизвестное «хей». Потому что в старом испанском звуке буква SH писалась с буквой X. В конце концов, слово xei, буква, была сокращена до буквы x.
Декарт добавил испанскую букву «х» к знаменитой «Геометрии», опубликованной в 1637 году. Во французском языке эта буква читается как «x» и произносится как «ix».
Источник: Азон.uz

Joylangan vaqt: 2022-08-27 21:47:53
Pandemiya sharoitiga moslashtirilgan namunaviy dars jadvali ishlab chiqildi Pandemiya sharoitiga moslashtirilgan namunaviy dars jadvali ishlab chiqildi
2021-2022 kimyo fanidan variativ ish rejalar to'plami 2021-2022 kimyo fanidan variativ ish rejalar to'plami
Adibning mashaqqatli maktabi Adibning mashaqqatli maktabi
Bolani suzishga o‘rgatish bo‘yicha tavsiyalar Bolani suzishga o‘rgatish bo‘yicha tavsiyalar
O'zbekistonda yillarning nomlanishi (1991-2019) O'zbekistonda yillarning nomlanishi (1991-2019)
Umida Abduazimova hayoti, mehnat faoliyati, asarlari, mukofotlari Umida Abduazimova hayoti, mehnat faoliyati, asarlari, mukofotlari
Eng baxtli bolalar yashaydigan 10 ta mamlakat Eng baxtli bolalar yashaydigan 10 ta mamlakat
Ko’zi ojizlar jamiyatining muammosi: "Bu yarim qadam ortga qaytish emasmi?!" Ko’zi ojizlar jamiyatining muammosi: "Bu yarim qadam ortga qaytish emasmi?!"
Kirill va lotin yozuvlari haqida 5 fakt Kirill va lotin yozuvlari haqida 5 fakt
O`smirlik davri muammolari: «O`g`lim pul o`g`irlaydi, qizim yigitlar bilan gaplashadi, nima qilay?» O`smirlik davri muammolari: «O`g`lim pul o`g`irlaydi, qizim yigitlar bilan gaplashadi, nima qilay?»
Baxtni his qilish ayollar va erkaklarda har xil kechadi, nega shunday/ Baxtni his qilish ayollar va erkaklarda har xil kechadi, nega shunday/
Maktabga kelmayotgan, onlayn darslarda ham ishtirok etmayotgan o'quvchilarga qanday chora ko'riladi? Maktabga kelmayotgan, onlayn darslarda ham ishtirok etmayotgan o'quvchilarga qanday chora ko'riladi?
Bu yil darsliklarning ijara to’lov narxlarida qanday o’zgarishlar bor? Bu yil darsliklarning ijara to’lov narxlarida qanday o’zgarishlar bor?
Psixologik test: sevgi yo’lida qanday zaifliklarga yo’l qo’ymoqdasiz? Psixologik test: sevgi yo’lida qanday zaifliklarga yo’l qo’ymoqdasiz?
Yangi yil uchun tabriklar va tilaklar to’plami Yangi yil uchun tabriklar va tilaklar to’plami
O‘qituvchilarga ham majburiy yagona forma joriy etilganmi? O‘qituvchilarga ham majburiy yagona forma joriy etilganmi?
Yangi o’quv yilidan jismoniy tarbiya fani nega qisqartirildi? Yangi o’quv yilidan jismoniy tarbiya fani nega qisqartirildi?
Hududiy xalq ta’limi bo‘limi mudirlari qancha oylik oladi? Hududiy xalq ta’limi bo‘limi mudirlari qancha oylik oladi?
Учительница из Папа сможет ездить в школу на поезде бесплатно Учительница из Папа сможет ездить в школу на поезде бесплатно
Darslarni samarali tashkil etishda foydalanadigan o'yinlar Darslarni samarali tashkil etishda foydalanadigan o'yinlar