МЕНЬШЕВИКЛАР (рус. меньшевики — озлар) — РСДРПдаги сиёсий оқим вакиллари, 1917 й. дан мустақил сиёсий партия. «Меньшевиклар» тушунчаси РСДРПнинг 2-съезди (1903)да пайдо бўлди. Ўшанда делегатларнинг бир кисми партия раҳбар органларига сайлов тўғрисидаги масалада озчиликни ташкил қилиб қолганди. Асосий ғоявий раҳбарлари — Л. Мартов, А. С. Мартинов, П. Б. Аксельрод, Г. В. Плеханов. М. партия ишида катъий централизмга ва МКга катта ваколатлар берилишига қарши чиқди. 1905—07 й. инқилобида пролетариат самодержавиега қарши либерал буржуазия билан коалицияда ҳаракат қилиши керак, деб ҳисоблаган; деҳқонларнинг инқилобий сало-ҳиятини рад этган; тинч йўл билан иш олиб боришни афзал деб билган ва ҳ. к. Февраль инқилобидан кейин Вақтли ҳукуматни қўллаб-қувватлади. Россия социализм учун етилган эмас деб ҳисоблаб, Октябрь давлат тўнтаришини қабул қилмади, большевиклар социалистах тажриба муваффақиятсиз чиққанлигини ҳис этиб чекинади ва бо-шқа партиялар билан келишишга интилади, деб ўйлади. Фуқаролар урушида антибольшевистик ҳукуматларда, қуролли ҳаракатларда қатнашди, бироқ Антанта давлатлари ва улар қўллаб-қувватлаётган аксилинқилобий кучларга қарши чиқди. 1924 й. М. уюшган куч сифатида Шўролар ҳудудида фаолиятини тўхтатди. 1931 й. мартда меньшевикча «РСДРП МК Иттифоқ бюроси» устидан тўқиб чиқарилган суд жараёни бўлди, унинг аъзолари (14 киши) жосуслик ва зиёнкашликда айбланиб, турли муддатларга озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинди.