МАЛАККА СУЛТОНЛИГИ

МАЛАККА СУЛТОНЛИГИ — Жан Шаркий Осиёдаги малайялар даааати (1402/03—1511). Маркази — Малакка. Равнақ топган даврида (15-а. нинг 2-ярми) унинг таркибида Малакка я. о., Риау, Линга архипелаглари, Суматранинг шарқий қирғоғи кирган. Асосчиси — Мажапахит шаҳзодаси Парамес-вара. 1424—45 й. ларда Малакка султонлигида ҳиндуизм ва ислом тарафдорлари ўртасида линий низолар содир бўлган. 1445 й. бу курашда ислом тарафдорлари ғолиб чиққан ва тахтни рожа Косим эгаллаган; у Музаффаршоҳ 1 номи б-н Малакканинг 1 султони бўлган. Шу даврдан эътиборан Малакка султонлиги даги ҳокимият эски малайя-япон зодагонлари қўлидан мусулмон савдогарлари билан иттифоқ бўлган янги мулкдорлар қўлига ўтган. Малакка султонлиги кучли марказлашган давлат бўлган. Савдо, айниқса, ташқи савдо жуда катта роль ўйнаган. Ҳиндистон, Яқин ва Ўрта Шарқ мамлакатлари Малакка порти орқали Хитойдан ипак, Малайя архипелагидан зираворлар ташиган. Малакка султонлигидан қўшни давлатларга қалай чиқарилган. . М. с. Жан.-Шарқий Осиёда ислом динини тарқатишнинг маркази бўлган. Малакка султонлиги мавжуд бўлган даври — малайя маданиятининг равнақ топган даври ҳисобланади. Малайя тили — Жан.-Шарқий Осиёнинг кундалик тилига айланган.

Малакка султонлиги даги ўзаро ички низолардан фойдаланган португалиялик мустамлакачилар 1511 й. д’Албукерки қўмондонлигида Малакка султонлигини тугатган.